百bǎi丈zhàng山shān記jì--朱zhū熹xī

登dēng百bǎi丈zhàng山shān三sān里lǐ許xǔ，，右yòu俯fǔ絕jué壑hè，，左zuǒ控kòng垂chuí崖yá，，壘lěi石shí為wèi磴dèng，，十shí余yú級jí乃nǎi得dé度dù。。山shān之zhī勝shèng，，蓋gài自zì此cǐ始shǐ。。

循xún磴dèng而ér東dōng，，即jí得dé小xiǎo澗jiàn。。石shí梁liáng跨kuà于yú其qí上shàng。。皆jiē蒼cāng藤téng古gǔ木mù，，雖suī盛shèng夏xià亭tíng午wǔ無wú暑shǔ氣qì。。水shuǐ皆jiē清qīng澈chè，，自zì高gāo淙cóng下xià，，其qí聲shēng濺jiàn濺jiàn然rán。。度dù石shí梁liáng，，循xún兩liǎng崖yá曲qū折zhé而ér上shàng，，得dé山shān門mén。。小xiǎo屋wū三sān間jiān，，不bù能néng容róng十shí許xǔ人rén，，然rán前qián瞰kàn澗jiàn水shuǐ，，后hòu臨lín石shí池chí，，風fēng來lái兩liǎng峽xiá間jiān，，終zhōng日rì不bù絕jué。。門mén內nèi跨kuà池chí又yòu為wèi石shí梁liáng。。度dù而ér北běi，，躡niè石shí梯tī，，數shù級jí入rù庵ān。。庵ān才cái老lǎo屋wū數shù間jiān，，卑bēi庳bì迫pò隘ài，，無wú足zú觀guān。。獨dú其qí西xī閣gé為wèi勝shèng。。水shuǐ自zì西xī谷gǔ中zhōng循xún石shí罅xià奔bēn射shè出chū閣gé下xià，，南nán與yǔ東dōng谷gǔ水shuǐ并bìng注zhù池chí中zhōng。。自zì池chí而ér出chū，，乃nǎi為wèi前qián所suǒ謂wèi小xiǎo澗jiàn者zhě。。閣gé據jù其qí上shàng流liú，，當dāng水shuǐ石shí峻jùn激jī相xiāng搏bó處chù，，最zuì為wèi可kě玩wán。。乃nǎi壁bì其qí后hòu，，無wú所suǒ睹dǔ。。獨dú夜yè臥wò其qí上shàng，，則zé枕zhěn席xí之zhī下xià，，終zhōng夕xī潺chán潺chán。。久jiǔ而ér益yì悲bēi，，為wèi可kě愛ài耳ěr。。

出chū山shān門mén而ér東dōng十shí許xǔ步bù，，得dé石shí臺tái。。下xià臨lín峭qiào岸àn，，深shēn昧mèi險xiǎn絕jué。。于yú林lín薄báo間jiān東dōng南nán望wàng，，見jiàn瀑pù布bù自zì前qián巖yán穴xué瀵fèn涌yǒng而ér出chū，，投tóu空kōng下xià數shù十shí尺chǐ。。其qí沫mò乃nǎi如rú散sàn珠zhū噴pēn霧wù，，目mù光guāng燭zhú之zhī，，璀cuǐ璨càn奪duó目mù，，不bù可kě正zhèng視shì。。臺tái當dāng山shān西xī南nán缺quē，，前qián揖yī蘆lú山shān，，一yī峰fēng獨dú秀xiù出chū，，而ér數shù百bǎi里lǐ間jiān峰fēng巒luán高gāo下xià亦yì皆jiē歷lì歷lì在zài眼yǎn。。日rì薄báo西xī山shān，，余yú光guāng橫héng照zhào，，紫zǐ翠cuì重zhòng迭dié，，不bù可kě殫dān數shù。。旦dàn起qǐ下xià視shì，，白bái云yún滿mǎn川chuān，，如rú海hǎi波bō起qǐ伏fú。。而ér遠yuǎn近jìn諸zhū山shān出chū其qí中zhōng者zhě，，皆jiē若ruò飛fēi浮fú來lái往wǎng。。或huò涌yǒng或huò沒méi，，頃qǐng刻kè萬wàn變biàn。。臺tái東dōng徑jìng斷duàn，，鄉xiāng人rén鑿záo石shí容róng磴dèng以yǐ度dù，，而ér作zuò神shén祠cí于yú其qí東dōng，，水shuǐ旱hàn禱dǎo焉yān。。畏wèi險xiǎn者zhě或huò不bù敢gǎn度dù。。然rán山shān之zhī可kě觀guān者zhě，，至zhì是shì則zé亦yì窮qióng矣yǐ。。

余yú與yǔ劉liú充chōng父fù、、平píng父fù、、呂lǚ叔shū敬jìng、、表biǎo弟dì徐xú周zhōu賓bīn游yóu之zhī。。既jì皆jiē賦fù詩shī以yǐ紀jì其qí勝shèng，，余yú又yòu敘xù次cì其qí詳xiáng如rú此cǐ。。而ér其qí最zuì可kě觀guān者zhě，，石shí磴dèng、、小xiǎo澗jiàn、、山shān門mén、、石shí臺tái、、西xī閣gé、、瀑pù布bù也yě。。因yīn各gè別bié為wèi小xiǎo詩shī以yǐ識shí其qí處chù，，呈chéng同tóng游yóu諸zhū君jūn。。又yòu以yǐ告gào夫fū欲yù往wǎng而ér未wèi能néng者zhě。。